Położona w Kotlinie Żywieckiej, wśród malowniczych wzgórz pokrytych lasami gmina posiada korzystne warunki turystyczno-rekreacyjne. Dla miłośników górskich wycieczek stanowi dobrą bazę wypadową w Beskidy, a dla zwolenników sportów wodnych - nad Jezioro Żywieckie.
    Gmina zasłynęła przede wszystkim jako jeden najstarszych zakątków Żywiecczyzny. Istnienie Gilowic, jako wsi, potwierdzają dokumenty z 1327 r. Zajmowano się tu głównie hodowlą owiec i uprawą roli. Najstarszym zabytkiem zarówno w Gilowicach, jak i na całym terenie gminy, jest drewniany kościół typu śląsko-małopolskiego, z pierwszej połowy XVI wieku. Bardzo bogate, stare wnętrze z między innymi późnobarokowym ołtarzem, amboną z I poł. XVII w, pacyfikałem z 1677 r., XIV-wiecznym posągiem Matki Bożej z Dzieciątkiem oraz ciekawe elementy architektoniczne zachowane wewnątrz i wokół kościoła, czynią z tego obiektu zabytek kalsy "0". Obok kościoła usytuowany jest stary cmentarz z pomnikiem żołnierzy poległych w 1918 roku. We wsi Rychwałd godny zwiedzenia jest XVIII - wieczny, barokowy kościół. Jest to jedno z czterech na Żywiecczyźnie Sanktuarium Maryjne z cudownym obrazem Matki Boskiej Rychwałdzkiej. Kościołem i Sanktuarium opiekują się Ojcowie Franciszkanie, a wielu pielgrzymów korzysta z pomocy słynnego zielarza, Ojca Grzegorza Sroka.
    W bliskiej okolicy, w pięknym 5-cio hektarowym parku, usytuowany jest klasyczny dwór, funkcjonujący obecnie jako hotel.
    Gmina Gilowice znana jest również z osiągnięć jej mieszkańców. Jan Luber, poruszając się o kulach, jako jedyny człowiek w Polsce zdobył najwyższy szczyt Europy - Mount Blanc i Afryki - Kilimandżaro. Właśnie tutaj zorganizowano pierwsze w Polsce warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych, działające na wsi. W Gminnym Ośrodku Kultury prowadzone są również zajęcia z bibułkarstwa, wycinanek, malowania na szkle oraz szkółka gry na ludowych instrumentach pasterskich.
    Dobre warunki dla turystyki i wypoczynku, atrakcyjne widokowo położenie oraz cenne zabytki to najważniejsze atuty gminy.